Persoonlijk risicoprofiel (kandidaat)- gedeputeerden
Risicoprofiel gesprekken
Governance & Integrity biedt provinciale staten die – rond de benoeming van nieuwe gedeputeerden, alsook in de eerste periode van de nieuwe gedeputeerde – aandacht willen besteden aan het thema integriteit een persoonlijk risicoprofiel aan dat aansluit bij de aanbevelingen zoals die zijn opgenomen in de ‘Handreiking integriteit van politieke ambtsdragers bij provincies, gemeenten en waterschappen’ en sluit om die reden aan bij de in januari 2023 in werking getreden ‘Wet bevorderen integriteit en functioneren decentraal bestuur’.
Wij verzorgen voor elk lid van het nieuwe college van gedeputeerden een persoonlijk risicoprofiel, bestaand uit een combinatie van twee complementaire onderdelen, ieder met een eigen timing en doelstelling:
- Onderdeel 1: Pre-benoemingstoets
- Onderdeel 2: Post-benoemingsgesprek
Op verzoek van bestuurders ontwikkeld, in de praktijk bewezen en geëvolueerd.
Het door G&I ontwikkelde, persoonlijke risicoprofiel is jaren geleden gestart met een vraag vanuit de bestuurlijke praktijk: burgemeesters wilden wethouders in colleges helpen zichzelf te beschermen tegen te voorkomen risico’s. Bij het ontstaan en de verdere ontwikkeling van het instrument in de praktijk in het afgelopen decennium zijn principes als proportionaliteit, privacy, passief kiesrecht en informatievoorziening aan de raad leidend geweest. Met behulp van de ervaringen van wethouders en burgemeesters is uiteindelijk het sandwich-model ontwikkeld. Twee gesprekken, twee verschillende delen, waarbij recht wordt gedaan aan burgers, wethouders en raad. G&I is expert op het gebied van risico’s scherp krijgen en het daaraan koppelen van passende, noodzakelijke, maar nooit overdreven maatregelen. Bovenstaande combinatie is uniek in Nederland en vindt ook steeds meer ingang op provinciaal niveau en onder (kandidaat) gedeputeerden.
Risicoprofiel onderdeel 1: de pre benoemingstoets
De pre-benoemingstoets beantwoordt de voor de benoeming relevante vragen van de Staten. Deze toets wordt ook wel screening genoemd en focust naast de wettelijke vereisten met name op de zakelijke en financiële belangen en netwerken van de kandidaat-gedeputeerde in relatie tot de voorgestelde portefeuille. De pre-benoemingstoets bestaat uit een review van een door de kandidaat ingevulde vragenlijst en een online gesprek. Met de vragenlijst wordt nagegaan of een kandidaat formeel voldoet aan alle wettelijke vereisten. Met het online gesprek wordt waar nodig dieper ingegaan op de vragenlijst en wordt de beoogde portefeuille van de kandidaat nadrukkelijk gewogen in relatie tot eventuele zakelijke en financiële belangen en netwerken. Wat zijn de voor de benoemingsbeslissing relevante risico’s die samenhangen met de voorgestelde portefeuille? De pre-benoemingstoets resulteert in een rapport met daarin voor de commissaris van de Koning en de benoemingscommissie alle voor benoeming relevante informatie. Naast informatie kan in de rapportage melding worden gemaakt van risico’s en de noodzakelijk geachte beheersmaatregelen. Belangrijk is op te merken dat risico’s en maatregelen proportioneel en altijd in relatie tot de beoogde portefeuille worden geduid.
Risicoprofiel onderdeel 2: het post-benoemingsgesprek
Het vertrouwelijke post-benoemingsgesprek is een dieper gravend en breder adviesgesprek met de reeds benoemde en dan dus zittende gedeputeerde over integriteitsrisico’s. De toets is een 360 graden scan, waarin naast zakelijke risico’s en risico’s vanuit het persoonlijke leven van de gedeputeerde ook geadviseerd kan worden over bijvoorbeeld bejegening van collega’s en ambtenaren. Het is belangrijk om het post-benoemingsgesprek bijvoorbeeld na 100 zittingsdagen uit te voeren, zodat aan de daadwerkelijke praktijk van de gedeputeerde, het college en het ambtelijke apparaat kan worden gerelateerd. De gevonden risico’s en de gegeven adviezen zijn vertrouwelijk van aard. In tegenstelling tot de pre-benoemingstoets wordt er geen rapportage gemaakt en is de ontvanger niet de Staten maar de gedeputeerde. Wanneer noodzakelijk, kan het post-benoemingsgesprek wel leiden tot een tripartiet gesprek met de commissaris van de Koning.
Deze hulp is gericht op gezamenlijk gedragen en onderbouwde beslissingen en op het voorkomen van morele verwonding
Unieke combinatie van pre-benoemingstoets en post-benoemingsgesprek
Het uitvoeren van een pre-benoemingstoets in combinatie met een post-benoemingsgesprek is optimaal en combineert op effectieve wijze de voordelen van twee instrumenten. De Staten weet alles wat het moet weten om tot een zorgvuldige benoemingsbeslissing over te kunnen gaan. En de gedeputeerde wordt na benoeming uitgebreid over alle integriteitsrisico’s in relatie tot zijn persoonlijke leven geadviseerd, zonder dat gevoelige informatie op straat komt te liggen. Verrassingen worden voorkomen en niet-relevante, privacygevoelige informatie is beschermd.
Wilt u meer informatie?
U kunt terecht bij:
Uw vaste contactpersoon of ons secretariaat!
Als u al een vast contact persoon heeft binnen onze organisatie kunt u direct daarmee contact opnemen.
Ook kunt u altijd contact opnemen met ons secretariaat.
